HAFTALIK KRİPTO BÜLTENİ

ÖZET 

Geçen hafta 40.000 USD seviyesini anlık olarak test eden BTC, FED başkanı Powell’ın konuşmaları sonrasında toparlanmaya başlamıştır.

Fakat düşük seyreden talep sebebiyle halen dar bir bant içinde hareketine devam etmekte olup boğa piyasasının sinyali olan 52-53k seviyelerinin çok uzağındadır. Powell ile mart ayı ve sonrası görece ılımlı bir sürecin yürütüleceği mesajı piyasalara verilmiş olsa da ayı piyasası riski ve olasılığı geçen haftaya göre düşmekle beraber halen söz konusudur. 

Opsiyon seviyelerine bakıldığında ise ileri vadeli yazılan opsiyonlarda 50k üstü seviyelerde artışlar yaşanmaya başlanmış olup bu da olumlu gelecek birkaç veri ve söylemle birlikte piyasanın yükselmeye hazır olduğunu ortaya koymaktadır.

Önümüzdeki hafta açıklanacak olan Çin verileri ise tedarik zincirindeki sıkıntıların ne aşamada olduğunu görmemiz açısından önemli olmaktadır. 

DEĞERLENDİRME

Bu hafta Powell’ın konuşması piyasalara yön verirken; konuşmasında talep yönlü enflasyon konusunda FED’in, faiz artışı ve 9 trilyon USD’ye yaklaşan bilançonun yıl sonuna doğru küçültülmesi dahil gereken tüm adımları atacağını fakat maliyet yönlü enflasyon (ÜFE) konusunda ise bu politikaların bir çözüm olmadığını vurguladı.

Ayrıca faiz artışlarının dengesinin iyi ayarlanması gerektiğini aksi halde büyüme ve zaten azalan iş gücüne katılım oranları sebebiyle istihdam üzerindeki olası negatif etkilerine değindi. Enflasyonun düşmesini beklediklerini fakat zamanlamasını öngöremediklerinden bahsetti. Açıklanan ABD TÜFE ve ÜFE rakamları her ne kadar yüksek gelse de Çin ÜFE verisinin beklenenin altında gelmesi ve bir önceki veriye nazaran azalıyor olması ise Powell’ın enflasyonun düşüşü ile ilgili beklentisini destekledi. Çin ÜFE verisinin düşüş eğilimine girmesi zamanla ABD ÜFE ve geçişkenliğin derecesine bağlı olarak ABD TÜFE verisini de aşağı çekecektir. Bu da ekonominin hassas dengesine dikkat çeken FED’in önümüzdeki süreci beklenenden daha güvercin şekilde yönetmesi ihtimalini arttırmaktadır.

İşsizlik maaşı başvurularındaki artış ve tarımdışı istihdam verisi, istihdam piyasasının halen kırılgan olduğunu ortaya koyarken kapasite kullanım oranlarının azami düzeyde olması ve sanayi üretimindeki düşüş ABD ekonomik büyümesinin istenilen düzeyde istihdam yaratmadığı ve faiz artışları ile büyümenin sekteye uğratılmaması gerektiğini ortaya koymaktadır. 

Bu denge sonucu belli bir süre devam edecek olan yüksek enflasyon, faiz artışları başlayana kadar hisse senedi, kıymetli madenler ve kripto varlıkları destekleme potansiyeline sahiptir.

Bu hafta Tesla, DOGE ile ödeme kabul edeceğine yönelik haberi ile DOGE bu hafta en çok kazandıran kripto para olmuştur. Fakat haberin etkisi beklenen kadar bir fiyat artışı yaşatmamıştır. ADA ve MATIC ise en çok kazandıran diğer kripto varlıklar olmaktadır.

FOMC tutanakları sonrasında yaşanan ABD 10 yıllık faizlerindeki artış ve VIX endeksindeki yükselişe rağmen Powell’ın konuşmasıyla birlikte piyasalar rahat bir nefes almış ve düşüş trendi şimdilik yatay bir seyir almıştır.

Bitcoin hareketli ortalamalar dikkate alındığında 200 günlük ortalamanın kırılmış olması boğa piyasasına girilmesini zorlaştırmaktadır. Aşağıda ise 42.000 seviyesinin üstünde fiyatlamaların yapılıyor olması ve test edilen 40.000 seviyesinin kırılmamış olması dipten dönüş sinyali vermekle beraber piyasanın yönü hali hazırda düşük olan risk iştahındaki değişimlere bağlı olmaktadır.

Önümüzdeki hafta AB TÜFE verisine ek olarak Çin büyüme ve sanayi üretimi ile ABD işsizlik maaşı başvuruları verileri gelecektir. 

HAFTALIK HABER AKIŞI

• Pakistan, kripto para birimlerinin kullanımını yasakladı ve Binance hakkında soruşturma açtı.
• Visa ile ConsenSys, CBDC kullanımına yönelik altyapı için ortaklık yaptı.
• İsviçre merkez bankası, CBDC altyapısı için Goldman Sachs, Credit Suisse ve Citi ile işbirliği yaptığını açıkladı.
• Çin merkezli BSN, kripto paralarla ilişkili olmayan NFT altyapısı üzerinde çalışıyor.
• Electric Capital verilerine göre Web3 geliştirici sayısı 18,416 ile rekor kırdı.
• Torus Kling şirketi, Hindistan’ın ilk kripto para destekli ETF’ni başlatmayı planlıyor.
• ABD ÜFE 9,7% ile beklentilerin (9,8%) altında kaldı.
• Mike Tyson, Solana yatırımı olduğunu açıkladı.
• Pasifik adası Tonga’lı milletvekili attığı BTC ile ilgili tweet ile ülkenin El Salvador’u takip edeceği beklentisi yarattı.
• Bank Of America, Solana’nın Ethereum’un tahtını zorlayacağını ve kriptoların Visa’sı olabileceğini açıkladı.
• Tesla’nın internet sitesinde, ödeme sayfasında Dogecoin seçeneği yer aldı.
• Twitter kurucusu Dorsey, BTC madencilik sistemi kuracağını açıkladı.
• Bitcoin geliştiricilerini korumak için Hukuki Savunma Fonu kuruluyor.
• Harbour Custom Development, 24 Ocak sonrası ödeme olarak BTC, ETH, DOGE ve SHIB kabul edeceğini açıkladı.
• ABD TÜFE 7% ile rekor kırdı.
• ABD bankaları, banka dışı rezervlerle ilgili endişeleri gidermek için kendi stablecoin ihraçlarını gerçekleştirmeyi planlıyor.
• Visa anketine göre, 2022’de dünyadaki küçük işletmelerin 25%’i kripto varlıkla ödeme yapılmasına sıcak bakıyor. Müşteriler ise perakende zincirlerin 13%’nün kripto ödeme seçeneğini sunmasını bekliyor.
• Abdi İbrahim 2022 ilk çeyrekte NFT’sini çıkaracağını açıkladı.
• Twitter yetkilisi Taylor, Twitter bağlantılı cüzdanın görüntüsünü paylaştı.
• Bank of America, Solana blockchainin ETH’u geçebileceğini ve dijital varlık dünyasının Visa’sı olabileceğini açıkladı.
• Çin Telekom şirketi China Unicorn, dijital yuan fatura ödemelerine başladı.
• Dijital para yasa tasarısı Tom Emmer tarafından sunuldu.
• Strike CEO’su Jack Mallers attığı twitte BTC’nin dünyayı değiştirebileceğini ama dünyanın BTC’yi değiştiremeyeceğini yazdı.
• Unicredit kripto işlem aracılığı ile ilgili aldığı karardan geri adım attı, yanlış anlaşıldık beyanında bulundu.
• İran Merkez Bankası ve Ticaret Bakanlığı, yabancı ortaklara yapılacak ödemelerin kripto para ile yapılabilmesine onay verdi.
• BSC-AVAX köprüsü olan rUSD aktif hale geldi.
• Binance, Rusya ve Ukrayna emekli devlet görevlilerini işe aldığını duyurdu.
• Fidelity Investments, müşterilerine sunacakları fonlar arasına BTC’yi ekledi.
• Sequoia Capital ve Paradigm, Citadel Securities’e 1,15 milyar USD ‘lik yatırımı onayladı.
• Binance CEO’su, küresel kripto kabul oranının 5% seviyesinden 2022 yılında 20% seviyesine çıkacağını söyledi.
• Powell, faiz oranlarını gerekirse daha fazla artıracaklarını, normalleşmenin uzun süreceğini, işgücüne katılım oranlarının önemli olduğunu ve arz yönlü enflasyona dikkat çekerek bilanço küçültmenin ise bu yılın ileriki dönemlerinde başlayacağını açıkladı. Powell ayrıca dijital para CBDC ile stablecoinlerin bir arada var olabileceğini açıkladı.
• IMF, kriptonun borsalarla olan korelasyonu sebebiyle bir hedge aracı olmadığını açıkladı.
• BTC dijital cüzdanı Strike, Arjantin’de piyasaya çıktı.
• Ark Invest açıklamasına göre kripto varlıklar 2030 yılında 40 trilyon USD büyüklüğe ulaşabilir.
• TP ICAP, kripto varlıklara dayalı ETP’leri müşterilerine açtı.
• Goldman Sachs, bu sene FED’in 4 faiz artışı yapacağını bekliyor.
• Bloomberg, Binance CEO’sunun servetini 96 milyar USD olarak açıkladı.
• Çin, kripto para madenciliğini tehdit olan endüstri statüsüne aldı.
• CNN Türk haberine göre Türkiye’de 5 milyon kripto para yatırımcısı bulunuyor.
• SEC, kripto para yatırımını da içeren Sequoia Capital yatırım danışmanlığı talebini onayladı.
• UniCredit, müşterilerin kripto borsalarına para transferi yapan hesapların yasak olması sebebiyle kapatılacağını duyurdu.
• Ünlü milyarder Bill Miller, net varlığının yarısını BTC olarak tuttuğunu açıkladı.
• Binance, otomatik yatırım planları çerçevesinde MATIC’i desteklediklerini duyurdu.
• SEC, iki kripto şirketini dolandırıcılıkla suçladı.
• Galaxy Digital kurucusu 38.000 seviyesinin BTC için güçlü destek olduğunu açıkladı.
• Binance, teminat olarak SOL ve AVAX gösteren kullanıcılara kredi imkanı sağladı.
• Disney, kendi metaverse projesini başlattı.
• Mozilla, gelen tepkiler sonrası kripto bağışı almayı durdurdu.
• Brezilya futbol takımı Sao Paulo BTC ile bilet ve ürün satışı yapacağını duyurdu.
• JP Morgan, BTC’nin bu yıl kurumsal çevrede de yatırım ürünü olarak kabul göreceğini açıkladı.
• İspanyol milletvekili, İspanya’yı BTC madencilik merkezi yapmayı önerdi.
• PayPal kendi stablecoini için çalışmalara başladı.
• Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin metaverse projesi Metakent Mersin’i duyurdu.
• 2021 NFT pazarının >70% oranında ETH ağında gerçekleşti.
• Sahibinden.com metaverse arsa ilanları koymaya başladı.
• BinanceUS, Solana ağı üzerine kurulu ofis inşasına başladı.

PİYASA ANALİZİ

CoinMarketCap verilerine göre kripto paraların toplam piyasa değeri yıllık bazda 995 milyar USD seviyesinden yaklaşık 2,073 trilyon USD seviyesine ulaşmıştır. 

Son 1 hafta içinde ise yaklaşık 113 milyar USD seviyesinde bir artış yaşanmıştır.

Coinshares verilerine göre geçtiğimiz hafta kripto varlık yatırımları 207 milyon USD azaldı. En büyük fon çıkışı BTC ve ETH tarafında gerçekleşti. Fon çıkışı 4 haftadır devam etmekte olup bu haftaki çıkış miktarı ise son 6 ayın en yüksek seviyesinde olmaktadır.

BITCOIN ARZI

Fiyatı belirleyen arz ve talep dengesi, bütün varlıklar için önemli olup BTC arzı değişen talep koşullarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Arzdaki değişim bize BTC fiyatı için beklentileri göstermekte olup düşen talep ve fiyat dönemlerinde arzın da azalması fiyat düşüşünü dengelemek için yapılmakta, yani, fiyatın dip seviyeleri gördüğü beklentisini desteklemektedir. 

Cuma günü 2.052 adet artışa rağmen dün 2.105 adet BTC arzında düşüş yaşanmıştır. Bu durum talep seviyesine bağlı olarak fiyatı yukarı yönlü destekleme potansiyeline sahiptir. 

BITCOIN TALEBİ

BTC talebi ise anlık değişen bir veri olması sebebiyle rakamsal olarak ifade edilemeyen fakat açgözlülük ve korku endeksiyle ifade edilen bir veridir. Endeksin yükseliyor olması talebin arttığını dolayısıyla fiyatın yükseleceğini göstermekteyken, endeksin düşüşü ise talebin azaldığını ve fiyatın düşeceğini anlatmaktadır.

BTC talebi ile arzı arasındaki denge sonucu oluşan fiyatı anlamak için arz-talep verilerinin takip edilmesi gerekmekte bu veriler ışığında, fiyatın yönü tayin edilebilmektedir. 

Fiyatın adil olduğu düşünüldüğünde arz miktarında önemli bir değişim olmazken, yüksek olması gerektiğinde arz miktarı azaltılır veya düşük olması gerektiği beklentisi varsa arz miktarı arttırılır.

Coinglass tarafından verilen endeksten de anlaşılacağı üzere, BTC için talep tarafında bir baskı söz konusu olmakta bu talep düşüklüğü ise borsalardaki işleme konu olan BTC arzındaki düşüş ile dengelenmeye çalışılmaktadır. Endeks seviyesi Temmuz 2021 seviyelerinde olup Temmuz ayındaki 2 aylık uzun bekleme süresinin yaklaşık 1 aylık süresi geçmiş durumdadır. Benzer hareket olduğunda, önümüzdeki süreçte en fazla 1 ay daha risk iştahının düşük olacağı anlamını taşımaktadır. 

Geçen hafta riski iştahı yatay seyretmekte olup 21 seviyesindedir.

FUTURES ANALİZİ

Skew Analytics verilerine göre açık olan toplam BTC futures pozisyon büyüklüğü yaklaşık 15,5 milyar USD seviyesinde bulunmakta olup en çok işlem hacmi Binance üzerinden yapılmaktadır. Günlük işlem hacimlerine bakıldığında ise son 1 haftada 10 Ocak tarihlerinde yoğunlaşma görülmekte olup günlük bazda ise geçen haftaya kıyasla hacimler azalarak 20-55 milyar USD bandında seyretmiştir. 

OPSİYON ANALİZİ

Opsiyon verilerine bakıldığında da 12-13 Ocak tarihlerinde bir yoğunlaşma gözükmekte fakat toplam açık olan opsiyon pozisyonu 6,5-7,5 milyar USD bandında seyretmekte olup günlük işlem hacmi ise 130 milyon-930 milyon USD bandındadır. 

Opsiyon piyasasında en büyük paya sahip olan Deribit verileri incelendiğinde ise, son 24 saatte 17 Ocak 2022 vadeli 42.000 USD put opsiyonu 217 adet (yaklaşık 9 milyon USD) alınıp satılmıştır. İkinci olaraksa gene 28 Ocak vadeli 48.000 USD call opsiyonu yaklaşık 10 milyon USD tutarında işlem bulunmaktadır. Bu işlemlerin büyük çoğunluğu ise calls sell yani satış yönlü opsiyonlar olmakta iken bunu alış yönlü calls buy opsiyonları izlemektedir.

Son 24 saatteki opsiyon işlem seviyelerine bakıldığında 42-45.000 USD bandında yoğunlaşma olmakta iken 40.000 ve 43.000 USD seviyesinde satış yönlü puts buy ve 42-45.000 seviyesinde calls sell; 44-46.000 USD seviyesinde alış yönlü calls buy, 40-43.000 USD seviyesinde puts sell opsiyonları görülmektedir. 

(Not: Spot seviyeden daha yukarı seviyelere yazılan call opsiyonlar genellikle calls sell olmakta iken spot seviyeden daha aşağı seviyelere yazılan put opsiyonlar ise genellikle puts sell olmaktadır.) 

Önümüzdeki süreçte ABD tarafında makroekonomik verileri hızlı bir faiz artış sürecini başlatmadığı takdirde, geçen haftaya göre (soldaki) calls sell opsiyonlarındaki 60-70.000 USD ve daha yukarı seviyelerdeki bu haftaki (sağdaki) artan hacim kripto varlıklar tarafında yüksek fiyat seviyelerini ima etmektedir. Fakat 50.000 ve 40.000 seviyesindeki call ve put opsiyon miktarı, bu seviyelerin önemli birer destek ve direnç olduğunu ortaya koymaktadır.