Ethereum (ETH) Nedir?
En geniş ve kapsamlı blockchain platformlarından biri olan Ethereum, sahip olduğu akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalara (dApp) ev sahipliği yapar. Kendi kripto parasına sahip olan ETH (Ether) ile işlem ücretleri karşılanır ve tüm ağ işlemleri desteklemiş olur.
Ethereum Projesi
Merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmelerin güvenli çalışabilmesi adına geliştirilmiş olan Ethereum projesi, sadece bir kripto para altyapısı değil; aynı zamanda da dijital bir ekosistemdir. Dijital varlıkların kodlarının değiştirilemez şekilde çalışmasını hedefleyen finans, oyun, sanat ve daha birçok sektöre de yenilik getirmiştir.
Ethereum Kurucuları Kimlerdir?
Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin, projeyi 2013 yılında geliştirmeye başlamış ve 2015’te hayata geçmiştir. Gavin Wood, Joseph Lubin ve Anthony Di Lorio gibi önemli isimler ekiplerinde yer alır. Gavin Wood, Solidity programlama dilini geliştirmiş; Joseph Lubin ise ConsenSys’i kurarak Ethereum ekosistemini destekleyen girişimler oluşturmuşlardır.
Ethereum Tarihi
Ethereum ağı 30 Temmuz 2015’te başlatılmıştır. İlk ICO etkinliği 2014’te gerçekleştirilerek büyük bir ilgi yaratılmasına sebep oldu. 2016 yılında yaşanmış “The DAO Hack” olayı ile Ethereum topluluğu ikiye bölünmüş, Ethereum ve Ethereum Classic olarak iki farklı zincirin oluşmasına sebep olmuştur. Arkasından Ethereum ağının büyümesiyle beraber DeFi ve NFT gibi yeni kullanım alanları da ortaya çıkmış oldu. 2022’de gerçekleştirilen Merge güncellemesi sayesinde ise enerji verimliliği önemli boyutta artırılmıştır.
Ethereum Nasıl Çalışır?
Blockchain ağı üzerinde bulunan akıllı sözleşmeler ile birlikte çalışmaktadır. Bu altyapıda kullanıcılar aracıya ihtiyaç duymaksızın işlemler gerçekleştirebilirler. Akıllı sözleşmeler ise kod tabanlı anlaşmalardan oluştuğu için, belirli koşullar sağlandığı takdirde otomatik olarak yürütülmektedir.
ERC - 20 Nedir?
Ethereum ağındaki token’ları oluşturmak adına kullanılan standart ERC-20’dir. Bu standart, token’ların birbirleriyle uyumlu olabilmesini ve borsalar-cüzdanlar arası sorunsuz çalışabilmesini sağlamaktadır. Token projelerinde, ERC-20 standardı yaratılan geniş ekosisteme de kolay entegrasyonu sağlayabilir ve kullanıcıların bu token’ları farklı platformlarda da rahatlıkla kullanabilmesini sağlar.
Ethereum Madenciliği ve Proof of Stake
Ethereum en başta Proof of Work konsensüs algoritmasını kullanarak madencilik işlemlerini gerçekleştiriyordu. Bu yöntemde madenciler karmaşık matematiksel problemleri çözer ve ağ güvenliğini sağlamış olurdu. 2022’de gerçekleşen Merge güncellemesiyle beraber ise Proof of Stake (PoS) sistemine geçilmiş oldu. PoS’da kullanıcılar ellerindeki ETH’leri stake ederek doğrulayıcı olmaya hak kazanmış olurlar ve ağın işlemlerini onaylamış olurlar. Bu değişiklik sayesinde %99 orannda enerji tüketimini azaltarak çevre dostu bir yapıya da kavuşmuştur.
Ethereum Merge Nedir?
Merge bu noktada Ethereum ağındaki Proof of Work yapısının, Proof of Stake yapısına geçmesini temsil eder. Bu değişiklik ise 2022 yılında gerçekleştirilmiştir. Ethereum 2.0 geçişinin ilk büyük adımı olan Merge hamlesi, hem çevresel etkiyi azaltmış, hem de sürdürülebilirlik esasına uygun davranmıştır. Bu hamle sonucunda ağın ölçeklenebilirliği konusunda da temel girişimlerde bulunulmuştur.
Ethereum’un Avantajları
Merkeziyetsiz uygulamalara destek veren geliştiriciler adına Ethereum geniş bir ekosistem sunmaktadır. Yüksek güvenlikli akıllı sözleşmeler ile kullanıcılar, aracılara ihtiyaç duymaksızın işlem yapabilir. Geliştiriciler topluluklarının sürekli evrilen yapıları çok sayıda proje ve uygulama üzerinde çalıştığı için ekosistem adına oldukça canlı bir yapıdadır.
Ethereum’un Dezavantajları
Ethereum’da işlem ücretlerinin yüksek bulunması eleştirilere maruz kaldığı konulardan biridir. Ağ yoğunluğuna göre işlem onay süreleri çeşitlilik gösterip uzayabilir veya kullanıcı deneyimi konusunda düşüşler yaşanabilir. Ethereum’daki ölçeklenebilirlik sorunları, alternatif blockchain ağlarının ön plana çıkmasına neden olmuştur. Bu sorunlar da Layer-2 çözümleri ve gelecekte oluşacak güncellemelerle aşılmaya çalışılmaktadır.
Ethereum Güvenli mi?
Ethereum şifreli ağ altyapısı ile oldukça derin bir düğüm ağına sahiptir. Ağda gerçekleşen işlemler ve akıllı sözleşmeler kriptografik olarak güvence altında bulunmaktadır. Bunun yanı sıra bazı üçüncü taraf uygulamalarındaki açıklar veya kötü niyetli akıllı sözleşmeler kullanıcılar adına risk oluşturabilir.
Ethereum'un Geleceği Nasıl?
Ethereum’un geleceği, teknolojik gelişmelere ve ağ güncellemelerine bağlı da olarak yapılanmışlardır. Sharding, Layer-2 çözümlemeleri ve diğer ölçeklenebilirlik projeleri sayesinde daha hızlı ve düşük maliyetli işlemler mümkün olacaktır. Ethereum’un ise Web3 ve DeFi alanlarında bulunduğu öncü konumu sebebiyle altcoin’ler arasındaki liderliği sürdürmesi beklenmektedir.
Ethereum Tabanlı Altcoinler Nelerdir
Ethereum ağı üzerinde bulunan birçok altcoin bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak Chainlink (LINK), Uniswap (UNI), Aave (AAVE) ve Maker (MKR) gösterilebilir. Bu projeler sayesinde Ethereum’un sunduğu altyapı kullanılarak kendi çözümlerini geliştirir ve blockchain ekosistemini zenginleştirebilmektedir.
ETH Coin Nedir?
ETH (Ether), Ethereum ağının yerel kripto para birimidir. İşlem ücretleri ödemelerinde ve akıllı sözleşmelerin çalıştırmalarında kullanılmaktadır Bunun dışında da, PoS sisteminde doğrulayıcıların stake ederek ağ güvenliğine katkı sağlaması ve ödül kazanması için de oldukça gereklidir.
Ethereum Yorum
Uzun vadeli yatırımcılar adına Ethereum hala oldukça yüksek potansiyel barındıran ve yatırımcıları tarafından ekosistemin en güçlü projelerinden biri larak görülmektedir. DeFi, NFT ve Web3 alanlarındaki liderliği, Etherum’u kripto dünyasında ön planda tutmaktadır.
Yıllara Göre Ethereum Fiyatı
2015 yılları içerisinde Ethereum birkaç dolar üzerinden işlem görürken; 2017’de 1400 doları, 2021 yılları içerisine 4800 doları aşarak büyük değer kazanmıştı. 2022’deki yaşanan ciddi düşüşlere rağmen, 2023 sonrası toparlanma sürecine girmiştir. Fiyatlar ise piyasa koşulları, blockchain ağındaki gelişmeler ve topluluk ilgisine göre değişiklikler göstermektedir.
Ethereum Fiyatı Nasıl Belli Olur?
Ethereum fiyatları herhangi bir finansal üründe olduğu gibi birçok faktör tarafından belirlenmektedir. Piyasa durumu, teknik gelişmeler ve makroekonomik koşullar bu konuda öne çıkan faktörlerdendir.
Ethereum Nereden Alınır?
Ethereum, yerli ve yabancı birçok kripto para borsasında işlem görebilmektedir. Bu borsalar arasında Kriptrade, Coinbase ve Uniswap yer alabilir.
Ethereum Nasıl Alınır?
Ethereum satın alabilmek adına güvenilir bir kripto borsada hesap açmak oldukça önemlidir. Hesap doğrulaması ve KYC işlemlerinizi tamamladıktan sonra kredi kartı, banka havalesi veya USDT gibi stablecoin’ler kullanarak ETH satın alabilirsiniz. Kriptrade platformu ise bu hizmeti size 7/24 güvenli şekilde sunacaktır.
Proof of Stake (PoS) nedir?
Proof of Stake yöntemi blockchain ağındaki işlemlerin doğrulanması adına coin’lerin stake edilmesini gerektiren bir algoritma bütünüdür. Kullanıcılar ETH’lerini blockchain ağında kilitleyerek, kilitledikleri adete göre doğrulayıcı (validator) olmalarını ve ödüller kazanabilmelerini sağlamakadır. Bu sistemde enerji tüketimini azaltmak yöntemiyle daha sürdürülebilir bir yapı sunulur ve ağ güvenliği de artmış olur.
Proof of Work (PoW) nedir?
Proof of Work sistemi de işlemlerin yüksek işlem gücü gerektiren hesaplamalarla doğrulandığı bir konsensüs algoritmasıdır. Bitcoin’in ve Ethereum’un eski altyapı modeli buna dayanıyordu. Ancak yüksek enerji tüketimi ve çevresel etkiler nedeniyle yerini de Proof of Work sistemine bırakmıştır. PoW, madencilik tabanlı güvenlik sağlar ancak çevreye zarar verme eleştirilerine açıktır. Proof of Work sisteminde blockchain üzerindeki işlemler doğrulanmak adına madenciler tarafından karmaşık matematiksel problemler çözülmelidir. Bu işlemler ise büyük işlemci gücü gerektirir ve dolayısıyla da çok fazla elektrik gerekmektedir. Bu sebeple de enerji tüketimi konusunda oldukça yüksek eleştiriler almış olsa da, diğer yandan da yöntem olarak doğrulayıcıların oluşturduğu güvenlik riskleri bakımından PoS çok daha güvenli gelmektedir. Belli bir coin miktarını stake etme limiti bulunduğundan sistemde de ciddi bir likidasyon kontrolü da doğal yollardan sağlanmış olur.